راديو فردا : شوراي حقوق بشر سازمان ملل متحد در روز بيست و چهارم مارس به تعيين يك گزارشگر ويژه براي حقوق بشر در ايران راي داد. يك روز بعد جمهوري اسلامي به اين مصوبه اعتراض كرد. اقدام سازمان ملل متحد همزمان با افزايش فشار نهادهاي مدافع حقوق بشر در ايران و در سطح جهان صورت مي‌گيرد كه رژيم جمهوري اسلامي را به نقض گسترده و سيستماتيك موازين حقوق بشر متهم مي‌كنند.
گزارشگر راديو اروپا آزاد – راديو آزادي، در مورد چالش‌هايي كه گزارشگر جديد با آن روبرو خواهد بود، با «موريس كاپيتورن» گزارشگر سابق سازمان ملل متحد در مورد حقوق بشر در ايران مصاحبه كرده است.
گزارشگر راديو اروپا آزاد – راديو آزادي، در مورد چالش‌هايي كه گزارشگر جديد با آن روبرو خواهد بود، با «موريس كاپيتورن» گزارشگر سابق سازمان ملل متحد در مورد حقوق بشر در ايران مصاحبه كرده است.
راديو اروپا آزاد – راديو آزادي : شوراي حقوق بشر سازمان ملل متحد تعيين يك گزارشگر ويژه براي حقوق بشر در ايران را تصويب كرده است. اين اقدام چقدر مهم است؟
موريس كاپيتورن: اين مي‌تواند اولين گام مهم تلقي شود. ولي در عين حال تعيين يك چنين مقام و جايگاه ويژه اي مي‌تواند امكانات فراواني در اختيار اين فرد قرار دهد تا با استفاده از اين امكان و با اتكاء به تلاش و ابتكارهاي شخصي خود گزارش كامل‌تري از وضعيت حقوق بشر در ايران تهيه كند.
اما دولت ايران اين تصميم شوراي حقوق بشر سازمان ملل متحد را به عنوان اقدامي با انگيزه سياسي محكوم كرده و خود را به موازين حقوق بشر پايبند مي‌داند. اگر دولت ايران در آينده با اين گزارشگر ويژه همكاري نكند چه راه‌هاي عملي براي ملزم كردن ايران وجود دارد؟
موريس كاپيتورن: سازمان ملل متحد در اين مورد ابزارهاي عملي ندارد. روش كار در اين زمينه اين است كه كشور مورد نظر بايد خود به شكل داوطلبانه همكاري با گزارشگر ويژه رابپذيرد و نمي توان چيزي را به آن كشور تحميل كرد.
به عنوان مثال در مورد دوره‌اي كه من در اين مقام بودم ناگزير بودم براي سفر به آن كشور منتظر دعوت حكومت ايران بمانم . و پس از انتشار اولين گزارش من رهبران جمهوري اسلامي چنان از اين گزارش خشمگين شدند كه ديگر به من اجازه سفر ندادند.
آيا شما قادر بوديد كه از خارج از كشور به موارد نقض حقوق بشربپردازيد؟
در زمانه حاضر مي توان حتي ازخارج از كشور به بسياري از موارد و مسائل مهم مربوط به نقض حقوق بشر در ايران پرداخت. هر چند كه اگر امكان سفر به كشور وجود داشته باشد امكانات بيشتري براي كار گزارشگر ويژه فراهم خواهد.
اما فعاليت گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر تا چه اندازه مي تواند در بهبود وضعيت حقوق بشر در ايران موثر باشد؟ به عنوان نمونه اين كار در مورد كشور برمه تاثير چنداني نداشته، درست است؟
خوب اين نكته ديگري است. فارغ از اينكه اين مقام بتواند و يا نتواند گزارش موثري در مورد وضعيت يك كشور تنظيم كند، اقدامات اجرايي براي بهبود وضعيت حقوق بشر جزو وظايف گزارشگر ويژه نيست. متاسفانه تعداد بسيار ناچيزي از كشورها تا كنون توصيه هاي گزارشگر ويژه را اجرا كرده اند.
اگر فعاليت هاي گزارشگر ويژه باعث بهبود وضعيت حقوق بشر نمي شود در آن صورت ارزش تعيين يك چنين مقامي در چيست؟
موريس كاپيتورن: ممكن است لزوما باعث تغييري نشود با اين همه تعيين يك گزارشگر ويژه و فعاليت هاي وي براي بررسي اوضاع در يك كشور، بخشي از يك روند بسيار مهم و تاثيرگذار است و مهمترين تاثير آن اعمال فشار بر آن حكومت است. به عنوان مثال در مورد قبلي كه گزارشگر ويژه حقوق بشر براي ايران تعيين شد دولت آن كشور به خوبي دريافت كه در زمره گروهي از كشورها قرار گرفته است كه بدترين كارنامه را به اين لحاظ دارند و اين براي آنها يك مشكل و يك ضربه حيثيتي بود.
گام بعدي پس از تنظيم يك گزارش توسط گزارشگر ويژه چيست؟
موريس كاپيتورن: گام بعدي پس از تنظيم يك گزارش توسط اين مقام، ارسال آن به شوراي حقوق بشر سازمان ملل متحد است. پس از آن همين گزارش و ملاحظات شورا در اختيار كميته سوم مجمع عمومي سازمان ملل قرار مي گيرد.
با وجود محدوديت هايي كه حكومت ايران در آن زمان براي سفر من ايجاد كرده بود، متن گزارشي كه از وضع حقوق بشر در ايران تهيه كردم در تمام نهادها و ساختارهاي سازمان ملل متحد به گردش افتاد و پوشش رسانه اي وسيعي را جلب نمود. بنابراين مي توان آن را يك نوع جنگ رواني عليه حكومت تلقي كرد.
مشخصات يك گزارشگر ويژه كه كار خود را به خوبي انجام داده و تاثير گذار باشد چيست؟
موريس كاپيتورن: يكي از ويژگي هاي فردي كه عهده دار اين مقام مي شود دانش و سابقه كار حقوقي و قضايي است. اكثر كساني كه براي اين پست انتخاب شده اند، شايد نه تمامي آنها، سابقه مطالعات و كار حقوقي داشتند.
مشخصه ديگر اين است كه بايد پوست كلفتي داشته باشند. بدون شك اين افراد به طور مستمر توسط حكومت ها، و در اين مورد مشخص از سوي حكومت ايران، مورد حمله قرار خواهند گرفت. بايد تمامي اين حملات شخصي و حرفه اي را تحمل كرد و ناديده گرفت چون وظيفه و تمركز اصلي اين فرد بايد تنظيم گزارش باشد. تحمل حملات حكومت و انواع و اقسام توجيه ها و حيله هاي آن، بخشي از وظايف اين مقام است.
و اما در مورد تاثير گذار بودن گزارشگر
انتشار پیام
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر